تحلیل اقتصادسنجی الگوی مصرف انرژی در تولید غلات ایران (مطالعه موردی: گندم، جو، برنج و ذرت)

    هدف از این مطالعه بررسی روند مصرف و محاسبه شاخص‌های کارایی انرژی و تحلیل اقتصاد‌سنجی مصرف انرژی در تولید غلات آبی کشور (گندم، جو، برنج و ذرت) در طی دوره زمانی 87-1365 می‌باشد. پس از تعیین مقدار مصرف هر نهاده در تولید یک هکتار از محصول، هر نهاده مصرفی به هم‌ارزی انرژی آن تبدیل‌ شد. نتایج نشان‌ دادند روند مصرف انرژی در تولید غلات مورد بررسی در دوره یاد شده روند صعودی داشته‌ است و مقدار کل انرژی ورودی و خروجی در سال 1387 نسبت به سال 1365 به ترتیب به مقدار 27 و 43 درصد افزایش یافته‌است. هم‌چنین، شاخص‌های کارایی و بهره‌وری مصرف انرژی غلات در طی دوره یاد شده دارای روند صعودی بوده ‌است. نسبت انرژی از 45/1 در سال 1365 به 85/1 در سال 1387 افزایش یافته‌است، ولی افزایش در کارایی مصرف انرژی محصولات، همراه با افزایش انرژی ورودی بوده که نشان‌دهنده وابستگی بوم‌نظام‌های زراعی کشور به انرژی‌های ورودی بویژه منابع تجدیدناپذیر همانند سوخت‌های فسیلی می‌باشد. نتایج تحلیل اقتصاد سنجی تولید غلات نشان‌داد افزایش انرژی‌های سموم شیمیایی و بذر تاثیری مثبت و معنی‌دار بر مقدار تولید محصولات مورد مطالعه داشته‌است.   طبقه بندی JEL: C01، Q19، Q49